189. rocznica upadku powstania listopadowego

Witamy!

Dzisiaj obchodzimy 189. rocznicę upadku powstania listopadowego.

Jaki był cel Powstania Listopadowego i dlaczego wybuchło?

Powstanie Listopadowe wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada, a zakończyło się 21 października 1831 roku. Przyczyną wybuchu powstania była zaborcza opresja rosyjska (rusyfikacja) oraz nieprzestrzeganie postanowień konstytucji 1815 roku przez carów Imperium Rosyjskiego wobec Polaków. Rosjanie wszelkimi sposobami tłumili niepodległościowe dążenia Polaków: car Aleksander I zniósł wolność prasy, wprowadził cenzurę prewencyjną, oraz rozbijał polskie organizacje niepodległościowe.

Podporucznik Piotr Wysocki był przywódcą zawiązanego w 1828 roku sprzysiężenia w warszawskiej Szkole Podchorążych Piechoty. 29 listopada ppor. Wysocki, przerywając zajęcia, wygłosił mowę, której słowa brzmiały:

„Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów”

Jakie były najważniejsze wydarzenia Powstania i jak przebiegało?

Kluczowym dla powodzenia Powstania było zdobycie dostatecznie dużej ilości broni palnej. Grupa spiskowców, podchorążych oraz obywateli Warszawy zaatakowała Belweder oraz zdobyła Arsenał, co pozwoliło uzbroić Powstańców w zgromadzoną tam broń.

30 listopada Rada Administracyjna powołała Straż Bezpieczeństwa która, bezskutecznie, próbowała rozbroić oraz rozpędzić zrewoltowanych mieszkańców Warszawy.

Wobec widma buntu Imperium Rosyjskie podjęło decyzję zbrojnej interwencji: 5 lutego 1831 roku granice Królestwa Polskiego przekroczyła armia złożona ze 115 tysięcy żołnierzy i ponad 300 dział. Tak rozpoczęła się wojna polsko-rosyjska.

Wojsko Polskie stoczyło szereg bitew z przeważającymi siłami rosyjskimi, z których najsłynniejsze to bitwa pod Węgrowem, Olszynką Grochowską, Wawrem, Dębem Wielkim oraz pod Ostrołęką. Polacy toczyli nie tylko bitwy w otwartym polu: w międzyczasie trwała wojna partyzancka, wspierana przez ludność cywilną.

Kto wygrał w Powstaniu Listopadowym?

Niestety wobec przewagi Rosjan wojna zakończyła się klęską powstańców: za datę upadku uważa się kapitulację twierdzy Zamość, 21 października 1831 roku.

Polska była osamotniona: wybuchowi Powstania stanowczo sprzeciwiły się państwa zaborcze, a potępił je także papież Grzegorz XVI, twierdząc że jest to bunt przeciwko legalnej władzy. Car Mikołaj I Romanow po upadku rebelii powiedział:

„Nie wiem, czy będzie jeszcze kiedy jaka Polska, ale tego jestem pewien, że nie będzie już Polaków”

Straty i skutki Powstania Listopadowego.

Natychmiast po stłumieniu Powstania rozpoczęły się zsyłki oraz represje wobec osób wspierających Powstanie, na śmierć skazano setki Polaków a także wzmogła się rusyfikacja oraz dławienie polskiej tożsamości narodowej.

Link do krótkiego filmiku upamiętniającego to wydarzenie na naszym kanale: https://www.youtube.com/watch?v=hXbOcuWRzT0